Bronnen
Gelukkig was er hulp van meerdere bronnen en is er veel onbekend fotomateriaal boven water gekomen.
De werkgroep kon uit de volgende informatiebronnen putten:
- Zo was er de ‘lijst van Piet (van Dijken) en Piet (Smit)’. Zij hadden al eens bewoners van heel veel panden uitgezocht.
- Ook was er de ‘lijst Gerard Brink’. Hij had een opsomming gemaakt hoeveel en welke bakkers, slagers, manufacturiers, kruideniers, etc. er waren.
- En later kwam er ook nog een ‘lijst Van Maar’ boven water. Abel had al in de jaren ’50 een opsomming gemaakt van neringdoenderijen.
Toen we deze bronnen met elkaar gingen vergelijken hadden we zeker 85% van de winkelpanden al te pakken.
Verder hebben we gebruik gemaakt van het handelsregister-archief van de Groninger Archieven en Delpher.
Ook hebben we veel interessante informatie ontvangen van particulieren uit Middelstum en (ver) daarbuiten.
Verdere onmisbare bronnen zijn gebleken: Beeldbank Groningen, Hisgis en Middelstum-Info en uiteraard de boeken ‘Middelstum door de eeuwen heen’ en ‘Tiemen, melkboer van ’t Hogeland’.
Tenslotte hebben we ook veel informatie kunnen halen uit de Hinderwetvergunningen, verzameld door Joop Tilbusscher.
Meer dan 80 panden
Op een gegeven ogenblik komt er een dilemma, wat neem je mee en wat niet.
Want we hebben het hier over meer dan 80 panden in Middelstum, Huizinge, Westerwijtwerd, Toornwerd, Fraamklap en Boerdam.
Soms leek het alsof bijna elk pand wel een handeltje had.
Daarom besloot de werkgroep om wel alle informatie te verzamelen, maar alleen de echte winkels te beschrijven in het boek.
Winkels en ‘achteromhandeltjes’
Gaandeweg kwamen er weer nieuwe ‘uitdagingen’. Wat te doen met een winkelpand wat later is doorgegaan als (bijvoorbeeld) café.
En wat te doen met de vele ‘achteromhandeltjes’, daar waren er natuurlijk heel veel van.
Soms kregen we heel mooi materiaal van een pand dat niet echt een winkel was, maar waar wel handel werd bedreven.
Dan moet je nadenken over de definitie van een winkelpand: zit daar altijd een etalage voor, of kan het ook een ingerichte kamer zijn.
Om die reden is de werkgroep hier redelijk ruim mee omgegaan.
Bij (bijna) elke straat komen dergelijke handeltjes en werkplaatsen in een apart kader aan bod.
Presentatie en mini-expositie
Het boek zal ten doop worden gehouden in de grote zaal van het Hippolytushoes op 28 augustus 2021 om 14.00 uur.
Tijdens deze presentatie zal er een mini-expositie plaatsvinden van winkelspullen die de werkgroep in de loop der jaren bij elkaar heeft verzameld.
https://historischeverenigingmiddelstum.nl/
